เริ่มต้นมื้อแรกด้วยอาหารบด

เมื่อลูกน้อยเข้าถึงวัยเริ่มรับประทานอาหารที่นอกเหนือไปจากนม อาหารมื้อแรกๆ ของลูกน้อยเป็นมื้อที่สำคัญมาก เป็นการเสริมพัฒนาการและเตรียมความพร้อมในการหัดเคี้ยว เพิ่มประสาทการรับรส และรับสารอาหาร อื่นๆ เพิ่มเติม ซึ่งจะช่วยให้ลูกน้อยเริ่มรับประทานอาหารอย่างอื่นนอกเหนือจากนมได้ ให้เด็กมีการปรับตัวจากการรับประทานอาหารเหลวมาเป็นอาหารกึ่งแข็งกึ่งเหลว (semisolid food) ให้ลูกน้อยคุ้นชินกับเนื้อสัมผัส การเคี้ยวและการกลืน เพื่อที่จะฝึกให้มีพัฒนาการในการรับประทานอาหารแบบผู้ใหญ่ได้ในอนาคต

อาหารมื้อแรกๆที่คุณแม่มักจะนำมาทำอาหารให้ลูกน้อยทาน มักจะเป็นอาหารที่ย่อยง่าย รสไม่จัด และมีประโยชน์ ยกตัวอย่างเช่น ข้าว ผักต่างๆ ผลไม้ ถั่ว ไข่ และน้ำซุป

น้ำสต๊อกหรือน้ำซุปเป็นสิ่งที่ทุกบ้านให้ลูกน้อยวัยเริ่มรับประทานลองเป็นสิ่งแรกๆ เนื่องจากเป็นของเหลว กลืนง่าย รับประทานง่าย มีสารอาหารอื่นๆ เช่นวิตามิน แร่ธาตุ โปรตีน ไขมัน จากผักและเนื้อสัตว์ที่เรานำลงไปเคี่ยวในน้ำสต๊อก และยังมีน้ำเป็นส่วนประกอบหลัก ป้องกันการขาดน้ำสำหรับเด็กที่รับประทานน้ำน้อยอีกด้วย

การทำน้ำสต๊อกให้มีรสชาติที่กลมกล่อมเหมาะสำหรับเด็กเล็กจึงเป็นสิ่งจำเป็น ลูกน้อยยังไม่คุ้นชินกับกลิ่นและรสชาิที่เข้มข้น จึงควรทำน้ำสต๊อกให้มีกลิ่นอ่อน รสชาติที่ไม่จัดมาก แต่ยังให้ความหวานและดึงรสชาติของผักและเนื้อสัตว์ออกมาเพื่อให้เค้าเริ่มเรียนรู้ คุ้นชินกับรสชาติใหม่ๆ

คนไทยรับประทานข้าวเป็นอาหารหลัก การทำให้ลูกน้อยคุ้นเคยกับรสชาติของข้าวตั้งแรกเริ่มจึงเป็นเรื่องที่ไม่แปลกนัก ตัวของข้าวเมื่อนำมาต้มแล้วบดก็จะนิ่มรับประทานได้ง่าย เคี้ยวและกลืนได้ง่าย ทั้งยังมีสารอาหาร จำพวกคาร์โบไฮเดรท โปรตีน วิตามิน ซึ่งเป็นสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย เมื่อนำข้าวมาต้มหรือตุ๋นผสมพวกเนื้อสัตว์ต่างๆ หรือผักที่มีรสและกลิ่นที่ไม่แรงจะเป็นการกระตุ้นให้เด็กเริ่มทานอาหารได้ง่าย อีกหนึ่งวัตถุดิบที่สำคัญคือน้ำสต๊อกที่นำมาผสม เป็นตัวช่วยให้วัตถุดิบต่างๆ ผสมผสานกันอย่างกลมกล่อมมากขึ้น ช่วยให้รับประทานได้ง่าย

การใส่น้ำสต๊อกจะช่วยให้อาหารบดของลูกน้อยนิ่มและกลืนได้ง่ายมากยิ่งขึ้นอีกด้วย ผักต่างๆ และเนื้อสัตว์ควรที่จะหมุนเวียนเปลี่ยนไปเรื่อยๆ เพื่อความหลากหลายของรสชาติและกระตุ้นพัฒนาการการรับรสของลูกน้อย และเพื่อให้เค้าได้รับคุณค่าทางอาหารและโภชณาการที่ครบถ้วนและเพียงพอ

ความหยาบของอาหาร สำหรับลูกน้อยก็มีความสำคัญ เมื่อทารกเริ่มหัดรับประทานอาหารบดแรกเริ่ม เราอาจใช้การปั่นอาหารได้ โดยใช้น้ำสต๊อกเป็นตัวช่วย ใส่ลงไปในเครื่องปั่น ปั่นรวมกับวัตถุดิบอื่นๆโดยระวังไม่ให้อาหารที่ปั่นเหลวหรือใสจนเกินไป ให้มีความหนืดที่พอดี เพื่อให้ลูกน้อยได้รับปริมาณ และสารอาหารที่เพียงพอต่อมื้ออาหาร เมื่อลูกน้อยเริ่มกลืนและเคี้ยวได้ดีขึ้นแล้ว เราควรเพิ่มความหยาบของอาหารโดยใช้การบดหยาบแทนการปั่นเพื่อฝึกให้เค้ามีพัฒนาการทางการกลืนและเคี้ยวที่ดีมากยิ่งขึ้น เริ่มฝึกให้เค้าลองเนื้อสัตว์ชิ้นเล็กๆที่เคี้ยวง่ายอย่างเช่นเนื้อปลา ตามลำดับ

การให้อาหารตามวัยของทารก มีหลักที่ควรคำนึงถึงคือ

สมวัย + เพียงพอ + ปลอดภัย

เด็กทารกควรได้รับปริมาณอาหารและสารอาหารที่เพียงพอ เหมาะสมกับช่วงวัย ที่สำคัญคือต้องสะอาดและปลอดภัย อาหารที่รับประทานควรที่ะเป็นรสธรรมชาติไม่มีสารปรุงเเต่งใดๆ

• เตรียมอาหารให้เหมาะกับอายุของเด็ก โดยบดอาหารให้ละเอียดในช่วงแรก และหยาบขึ้นเมื่อเด็กเริ่มมีฟัน
• ให้อาหารครั้งละน้อยๆ แล้วจึงค่อยๆ เพิ่มปริมาณขึ้น
• ให้รับประทานอาหารรสธรรมชาติ หลีกเลี่ยงการปรุงแต่งอาหารด้วยน้ำตาล น้ำผึ้ง ผงชูรส และผงปรุงรส หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด มัน เค็ม
• ให้รับประทานอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ ประกอบด้วย ข้าว เนื้อสัตว์ ผัก และผลไม้
• เลือกอาหารว่างที่มีคุณภาพ เช่น ผลไม้ตามฤดูกาล หลีกเลี่ยงขนมที่มีรสหวานจัด มันจัด เค็มจัด และขนมที่เหนียวติดฟัน
• ดื่มน้ำสะอาด หลีกเลี่ยงน้ำอัดลม น้ำหวาน ชา กาแฟ และน้ำผลไม้ที่เติมน้ำตาล

แนวทางการให้นมแม่ และอาหารตามวัยสำหรับทารกแรกเกิดถึง 1 ปี